
Ασκληπιείο αρχαίας Θουρίας

Οι ανασκαφές της αρχαιολόγου Ξένης Αραπογιάννη στη θέση Παναγίτσα, στις δυτικές παρυφές της ράχης των Ελληνικών Θουρίας και σε απόσταση 10 περίπου χλμ βορειοδυτικά της Καλαμάτας, έφεραν στο φως κτηριακά κατάλοιπα που σύμφωνα με επιγραφικές μαρτυρίες ανήκαν στο ιερό των ιαματικών θεοτήτων Ασκληπιού και Υγείας. Ο ναός του ιερού είναι δωρικός με ράμπα εισόδου, πρόδομο και σηκό και περιβαλλόταν από ημικίονες και ορθοστάτες.
Στο εσωτερικό του σηκού εντόπίστηκαν τμήματα τράπεζας προσφορών, καθώς και μια λίθινη κυβική βάση με κυκλική κοιλότητα που θα σφραγιζόταν με μεταλλικό κάλυμμα και έχει ερμηνευθεί ως «θησαυρός», δηλαδή θησαυροφυλάκιο, όπου οι πιστοί έριχναν νομίσματα. Επιγραφή στην ανώτερη επιφάνεια του θησαυρού μαρτυρεί τον αρχιτέκτονα Θεόδωρο και χρονολογεί το κτήριο στα τέλη του 4ου ή στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. Εξωτερικά του ναού βρέθηκαν ο μεγαλόπρεπος βωμός αλλά και βάθρα για αγάλματα και για ενεπίγραφες στήλες με αναφορές σε θεότητες, όπως ο Ασκληπιός, η Υγεία και ο Ερμής. Σε μικρή απόσταση ανασκάφηκαν τμήματα δύο κτηρίων που διαμορφώνουν μία ιωνική στοά με διαμερίσματα στο βάθος, με δημόσιο χαρακτήρα προς εξυπηρέτηση των αναγκών του ιερού. Η στάχτη και τα άφθονα οστά ζώων που βρέθηκαν στον υπάιθριο χώρο μεταξύ της ιωνικής στοάς και του ναού αλλά και γύρω από τον βωμό επιβεβαιώνουν την τέλεση θυσιών και άλλων τελετουργιών. Το ιερό λειτούργησε από τα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. έως τον 1ο αιώνα π.Χ.. Αργότερα, τον 7ο αιώνα μ.Χ. κατασκευάστηκε πλησίον της δυτικής πλευράς του ερειπωμένου πλέον ναού, ένας ληνός για την παραγωγή οίνου.