
Μονή Ελληνικών στην Άνθεια

Κοντά στο χωριό Άνθεια, βορειοδυτικά της Καλαμάτας, βρίσκεται η βυζαντινή μονή Ελληνικών ή Παλαιοκάστρου. Το καθολικό είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και είναι ένας δίστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με τρούλο, χωρίς νάρθηκα, με τη σπάνια ιδιομορφία να διαγράφεται εξωτερικώς ένα αρκοσόλιο στη βορειοδυτική γωνία του. Στο νότιο άκρο του δυτικού τοίχου υψώνεται τοξωτό κωδωνοστάσιο, σύγχρονο με το ναό. Η τοιχοποιία του μνημείου ακολουθεί το πλινθοπερίκλειστο σύστημα, με μεγάλες λιθοπλίνθους και τεμάχια πλίνθων εκ περισυλλογής, όπως φαίνεται από τις μεγάλες διαφορές στο πάχος τους.
Ο κεραμοπλαστικός του διάκοσμος είναι λιτός, ωστόσο οι λεπτομέρειες σε επιμέρους στοιχεία (τρούλος, παράθυρο κόγχης ιερού) μαρτυρούν άριστη λιθοξοϊκή, η οποία σε συνδυασμό με την ύπαρξη κρηπίδας χρονολογούν το ναό στον 12ο – 13ο αιώνα. Αν και ο ναός διατηρείται σε καλή κατάσταση, έχουν αλλοιωθεί επιμέρους αρχιτεκτονικά στοιχεία του. Οι εξαιρετικής ποιότητας τοιχογραφίες που έχουν αποκαλυφθεί είναι λίγο μεταγενέστερες από την ανέγερσή του.