
Μονή Παναγίας Γριβιτσιανής

Η μονή της Παναγίας Γριβιτσιανής βρίσκεται μέσα σε μια απομονωμένη κατάφυτη ρεματιά, ανάμεσα στα χωριά Χωματερό και Μυστράκι, του Δήμου Πύλου – Νέστορος. Το καθολικό της είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, αν και το μοναστήρι είναι περισσότερο γνωστό στους γηγενείς με τη νεότερη αφιέρωσή του στους Αγίους Θεοδώρους. Ο κυρίως ναός ανάγεται πιθανόν στα τέλη του 12ου με αρχές του 13ου αιώνα και είναι το αρχαιότερο από τα σωζόμενα κτίσματα του μοναστηριού, στο οποίο προστέθηκαν διαδοχικά νάρθηκας και πρόπυλα.Το καθολικό δέχτηκε μια εκτεταμένη μετασκευή στα μεταβυζαντινά χρόνια, πιθανότατα λίγο πριν την εκ νέου τοιχογράφησή του στα τέλη του 16ου αιώνα, ενώ επεκτάθηκε περαιτέρω με την ανέγερση διώροφου καμαροσκέπαστου κτίσματος στα δυτικά και ενός παρεκκλησίου στα βορειοδυτικά.
Ο ναός είχε διακοσμηθεί με τοιχογραφίες ήδη από τα βυζαντινά χρόνια, όπως διαπιστώθηκε κατά τις πρόσφατες εργασίες συντήρησης. Σπαράγματα του πρώτου αυτού στρώματος εντοπίστηκαν σε διάφορα σημεία του κυρίως ναού. Μετά τη μεγάλη ανακαίνιση του καθολικού στα τέλη του 16ου αιώνα, το εσωτερικό του διακοσμήθηκε εκ νέου με τοιχογραφίες από ένα εργαστήριο ταλαντούχων ζωγράφων. Βάσει των νεότερων δεδομένων, θεωρείται πιθανή η απόδοση του δεύτερου στρώματος τοιχογραφιών στο φημισμένο εργαστήριο των ζωγράφων Δημητρίου και Γεωργίου Μόσχου από την πόλη του Ναυπλίου.