
Ταφικός τύμβος στον Άγιο Ιωάννη Παπουλίων

Στην περιοχή μεταξύ των οικισμών Παπούλια και Πλάτανος και πλησίον του ναΐσκου του Αγίου Ιωάννη ανεσκάφη από τον Σπυρίδωνα Μαρινάτο και τον Γεώργιο Κορρέ ένας τύμβος με 13 ταφικούς πίθους, 2 κιβωτιόσχημους τάφους και 1 ελεύθερη ταφή. Υπάρχουν ενδείξεις για την κατοίκηση του χώρου ήδη από τους Πρωτοελλαδικούς χρόνους (3η χιλιετία π.Χ.), ενώ κατά τη Μεσοελλαδική περίοδο θα υπήρχαν μικροί οικιστικοί πυρήνες, οι οποίοι συσχετίζονται ενδεχομένως με τα τυμβοειδή εξάρματα που εντοπίζονται στην εν λόγω περιοχή. Η διάμετρος του τύμβου των Παπουλίων είναι 12-13 μ. και το ύψος του δεν θα υπερέβαινε τα 2 μ. Είχε διαμορφωθεί σταδιακά με τρεις τουλάχιστον διαδοχικές συσσωρεύσεις χώματος που υποστηρίζονταν περιμετρικά με λιθοδομές, ενώ οι ταφικοί πίθοι είχαν τοποθετηθεί σε ακτινωτή διάταξη με το στόμιο προς τα έξω. Στο κέντρο του τύμβου είχε κατασκευαστεί ένα πεταλόσχημο κτίσμα, που πιθανότατα ερμηνεύεται ως κενοτάφιο.
Η αρχική χρήση των πίθων ήταν αποθηκευτική και κάποιοι είχαν συγκολληθεί με μολύβδινους συνδέσμους. Είχαν ύψος μέχρι 1,98 μ., ενώ δύο μικρότεροι χρησιμοποιήθηκαν για παιδικές ταφές. Ο τύμβος στα Παπούλια πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε για ταφές κάποιου γένους ή οικογένειας κατά τη Μεσοελλαδική περίοδο (20ος-17ος αιώνας π.Χ.) Στους χριστιανικούς ίσως χρόνους ανήκουν κάποιοι κιβωτιόσχημοι τάφοι που εντοπίστηκαν τόσο επί του τύμβου όσο και εκτός αυτού. Οι τύμβοι αποτελούν τα πιο διαδεμομένα και χαρακτηριστικά ταφικά μνημεία της Μεσσηνίας κατά τη Μεσοελλαδική εποχή και θεωρείται ότι κατά την έναρξη της μυκηναϊκής περιόδου (17ος/16ος αιώνας π.Χ.) προσαρμόστηκαν μορφολογικά ώστε να διαμορφωθεί ο τύπος του θολωτού τάφου.